Winkelcentrum Heerlen op instorten
Vijftig winkeliers in Heerlen gaan geen fijne winkelmaand tegemoet. Hun winkels in winkelcentrum 't Loon zijn gesloten omdat de parkeergarage eronder aan het verzakken is. Een deel van het winkelcentrum zou op instorten staan. De gemeente heeft al een sloopvergunning afgegeven, de sloop zal woensdag 7 december van start gaan.
Volgens de burgemeester hebben de problemen mogelijk te maken met de vroegere mijnbouw: "Die grond komt maar niet tot rust en die pilaren kunnen dat niet eindeloos houden. De kans dat de boel gaat instorten is de afgelopen uren enorm toegenomen en als dat gebeurt, leidt dat tot een klap van heb ik jou daar. Dat leidt weer tot paniek onder het winkelend publiek en dat moeten we zien te voorkomen."
Een van de gangen van de Oranje Nassau Mijnen loopt recht onder het winkelcentrum, op zo'n 90 meter diepte. De gemeente kan nog niet zeggen of dat de oorzaak is van de verzakking. Van tijd tot tijd komen verzakingen in de Limburgse Mijnstreek voor. In de ondergrondse mijngangen staat op dit moment water, dit water zorgt ervoor dat de ijzeren ondersteuning in de mijngangen kan roesten en daardoor zijn stevigheid kan verliezen. Dan is er kans dat zo'n mijngang instort en de bovengelegen grond een paar meter naar onderen komt.
Eerder werden al tien winkels gesloten, maar nu zijn ze dus allemaal dicht. "Vooral voor de kleine ondernemers is dit wel heel heftig nieuws", zegt een woordvoerder van het winkelcentrum. "Vooral net in de decembermaand, dat voor winkeliers een hele belangrijke maand is."
Wanneer het winkelcentrum gesloopt word, dan lopen veel winkeliers grote schade op. Bij grote ketens, zoals de Hema, de Albert Heijn en C&A, zullen geen ontslagen vallen.
De bewoners van de appartementen boven het winkelcentrum zijn ook ontruimd, de situatie was te gevaarlijk geworden. Zij kunnen op kosten van de gemeente gebruik maken van een hotel.
De gemeente heeft toegezegd iedere getroffen winkelier een vergoeding te geven van maximaal 50.000 euro. Voor de 10 ondernemers waarvan de winkelmoet worden gesloopt geld een aparte regeling. Zij kunnen nog eens aanspraak maken voor 50.000 euro extra. Ook heeft de gemeente 7 december bekend gemaakt dat er in 2002 al 3 pilaren zijn vervangen omdat deze beschadigd waren. En in tien jaar tijd is het parkeerdek tussen de 13 en 18 cm gezakt.
Deskundigen zeggen dat er in de grond een grote luchtbel heeft gezeten deze bel was zo groot als een slaapkamer. Hierdoor is de grond gaan verschuiven en zijn de pilaren verzakt. Maar de deskundigen willen niet uitsluiten dat het in verband staat met de vroegere steenkolenmijnen.
Mijnbouw toch oorzaak verzakking 't Loon
Uit het onderzoek van de Verenging van Eigenaren (VvE) is gebleken:
De plotselinge verzakking van een kolom in de parkeergarage van Winkelcentrum 't Loon in Heerlen begin december 2011 is veroorzaakt doordat er breuken in de ondergrond zijn ontstaan als gevolg van de zeer ondiepe mijnwinning ter plaatse. Gedurende een groot aantal jaren heeft grondwater en bodemmateriaal door deze breuken in de oorspronkelijk ondoorlaatbare grondlagen een weg gevonden naar een holte in de mijngang. Daarbij kan ook het stijgende mijnwater een rol hebben gespeeld. Deze combinatie van factoren heeft uiteindelijk geleid tot het optreden van een 'sinkhole'; een plotselinge verzakking van de bovengrond. Dat is vastgesteld door een internationaal onderzoeksteam, dat onder leiding van Prof. Hordijk een onafhankelijk onderzoek heeft verricht naar de oorzaak van de verzakking. Met het oog op de veiligheid heeft de VvE de constructie na de verzakking voortdurend gemonitord. Daaruit is gebleken dat de veiligheid op geen enkel moment in het geding is geweest.
Mijngang
Winkelcentrum 't Loon bevindt zich direct boven een gebied waar tot het midden van de jaren '50 van de vorige eeuw mijnwinning heeft plaatsgevonden. Precies onder 't Loon ligt de begrenzing van de voormalige mijn, met lokaal een zeer ondiepe winning van circa 90 meter. Na beëindiging van de mijnwinning heeft men het mijndak gecontroleerd laten instorten, hetgeen tot verticale en schuine breuken in de bovenliggende bodemlagen heeft geleid. Gebleken is tevens dat de mijn niet geheel is ingestort, maar dat een holte is achtergebleven.
Lekweg
Het doorsijpelen van grondwater en bodemmateriaal door de oorspronkelijk ondoorlatende, maar na het instorten van de mijn vervormde en gebarsten grondlagen, maakte een verticaal transport van bodemmateriaal mogelijk. Aangetoond is dat de achtergebleven openingen in de oorspronkelijke mijngang zich met materiaal uit de lagen daarboven hebben gevuld. Het effect van de 'lekweg' naar de mijngang is mogelijk versterkt door het stijgende mijnwater dat de afgelopen jaren het niveau van de mijn bereikte. Het geleidelijke proces van het doorsijpelen van grondwater en bodemmateriaal verklaart de jarenlange verzakking van de grond onder 't Loon en daarnaast het ontstaan van een sinkhole. Deze geringe grondverzakking betekent echter niet dat mocht worden verwacht dat er zich een sinkhole zou voordoen.
Voor het hele onderzoeksrapport klik hier.
Vijftig winkeliers in Heerlen gaan geen fijne winkelmaand tegemoet. Hun winkels in winkelcentrum 't Loon zijn gesloten omdat de parkeergarage eronder aan het verzakken is. Een deel van het winkelcentrum zou op instorten staan. De gemeente heeft al een sloopvergunning afgegeven, de sloop zal woensdag 7 december van start gaan.
Volgens de burgemeester hebben de problemen mogelijk te maken met de vroegere mijnbouw: "Die grond komt maar niet tot rust en die pilaren kunnen dat niet eindeloos houden. De kans dat de boel gaat instorten is de afgelopen uren enorm toegenomen en als dat gebeurt, leidt dat tot een klap van heb ik jou daar. Dat leidt weer tot paniek onder het winkelend publiek en dat moeten we zien te voorkomen."
Een van de gangen van de Oranje Nassau Mijnen loopt recht onder het winkelcentrum, op zo'n 90 meter diepte. De gemeente kan nog niet zeggen of dat de oorzaak is van de verzakking. Van tijd tot tijd komen verzakingen in de Limburgse Mijnstreek voor. In de ondergrondse mijngangen staat op dit moment water, dit water zorgt ervoor dat de ijzeren ondersteuning in de mijngangen kan roesten en daardoor zijn stevigheid kan verliezen. Dan is er kans dat zo'n mijngang instort en de bovengelegen grond een paar meter naar onderen komt.
Eerder werden al tien winkels gesloten, maar nu zijn ze dus allemaal dicht. "Vooral voor de kleine ondernemers is dit wel heel heftig nieuws", zegt een woordvoerder van het winkelcentrum. "Vooral net in de decembermaand, dat voor winkeliers een hele belangrijke maand is."
Wanneer het winkelcentrum gesloopt word, dan lopen veel winkeliers grote schade op. Bij grote ketens, zoals de Hema, de Albert Heijn en C&A, zullen geen ontslagen vallen.
De bewoners van de appartementen boven het winkelcentrum zijn ook ontruimd, de situatie was te gevaarlijk geworden. Zij kunnen op kosten van de gemeente gebruik maken van een hotel.
De gemeente heeft toegezegd iedere getroffen winkelier een vergoeding te geven van maximaal 50.000 euro. Voor de 10 ondernemers waarvan de winkelmoet worden gesloopt geld een aparte regeling. Zij kunnen nog eens aanspraak maken voor 50.000 euro extra. Ook heeft de gemeente 7 december bekend gemaakt dat er in 2002 al 3 pilaren zijn vervangen omdat deze beschadigd waren. En in tien jaar tijd is het parkeerdek tussen de 13 en 18 cm gezakt.
Deskundigen zeggen dat er in de grond een grote luchtbel heeft gezeten deze bel was zo groot als een slaapkamer. Hierdoor is de grond gaan verschuiven en zijn de pilaren verzakt. Maar de deskundigen willen niet uitsluiten dat het in verband staat met de vroegere steenkolenmijnen.
Mijnbouw toch oorzaak verzakking 't Loon
Uit het onderzoek van de Verenging van Eigenaren (VvE) is gebleken:
De plotselinge verzakking van een kolom in de parkeergarage van Winkelcentrum 't Loon in Heerlen begin december 2011 is veroorzaakt doordat er breuken in de ondergrond zijn ontstaan als gevolg van de zeer ondiepe mijnwinning ter plaatse. Gedurende een groot aantal jaren heeft grondwater en bodemmateriaal door deze breuken in de oorspronkelijk ondoorlaatbare grondlagen een weg gevonden naar een holte in de mijngang. Daarbij kan ook het stijgende mijnwater een rol hebben gespeeld. Deze combinatie van factoren heeft uiteindelijk geleid tot het optreden van een 'sinkhole'; een plotselinge verzakking van de bovengrond. Dat is vastgesteld door een internationaal onderzoeksteam, dat onder leiding van Prof. Hordijk een onafhankelijk onderzoek heeft verricht naar de oorzaak van de verzakking. Met het oog op de veiligheid heeft de VvE de constructie na de verzakking voortdurend gemonitord. Daaruit is gebleken dat de veiligheid op geen enkel moment in het geding is geweest.
Mijngang
Winkelcentrum 't Loon bevindt zich direct boven een gebied waar tot het midden van de jaren '50 van de vorige eeuw mijnwinning heeft plaatsgevonden. Precies onder 't Loon ligt de begrenzing van de voormalige mijn, met lokaal een zeer ondiepe winning van circa 90 meter. Na beëindiging van de mijnwinning heeft men het mijndak gecontroleerd laten instorten, hetgeen tot verticale en schuine breuken in de bovenliggende bodemlagen heeft geleid. Gebleken is tevens dat de mijn niet geheel is ingestort, maar dat een holte is achtergebleven.
Lekweg
Het doorsijpelen van grondwater en bodemmateriaal door de oorspronkelijk ondoorlatende, maar na het instorten van de mijn vervormde en gebarsten grondlagen, maakte een verticaal transport van bodemmateriaal mogelijk. Aangetoond is dat de achtergebleven openingen in de oorspronkelijke mijngang zich met materiaal uit de lagen daarboven hebben gevuld. Het effect van de 'lekweg' naar de mijngang is mogelijk versterkt door het stijgende mijnwater dat de afgelopen jaren het niveau van de mijn bereikte. Het geleidelijke proces van het doorsijpelen van grondwater en bodemmateriaal verklaart de jarenlange verzakking van de grond onder 't Loon en daarnaast het ontstaan van een sinkhole. Deze geringe grondverzakking betekent echter niet dat mocht worden verwacht dat er zich een sinkhole zou voordoen.
Voor het hele onderzoeksrapport klik hier.